Tekrarlayan Kornea Erozyonu
Tekrarlayan kornea erozyonu (TKE), korneayı sıyıran keskin travmalara veya kornea bazal membranı bozukluklarına bağlı oluşur. Özellikle eğer korneayı etkileyen travmalar kornea epitelini kendine bağlayan bazal membran tabakasını da zedelerse TKE ile karşılaşabiliriz.
Bu hastalık ile ilgili hastalarımdan aldığım en sık hikayeler aşağıdaki gibidir;
- Geceleri aniden gözümü açtığımda şiddetli batma, acıma oluyor. Uyumaya çalışıyorum, uyandığımda şikayetim geçmiş oluyor.
- Gözüme çocuğumun tırnağı gelmişti. Aradan 6 ay geçti bir anda gözümde acıma, kızarma, sulanma oldu, üst kapakta şişme oldu, gözümü açamıyorum.
- Yılda 1-2 defa gözümdeki epitel açılıyor, doktora gidiyorum, kontakt lens takıyor rahatlıyorum.
- Göz ameliyatı geçirdikten sonra bir gözümde sabah uyandığımda batma, acıma oluyor.
-Daha önce sağ gözümde oluyordu, şimdi sol gözümde olmaya başladı. Gözüm aniden acımaya başlıyor, sulanıyor ve gözümü açmakta zorlanıyorum. Üst kapağımın altında yabancı cisim hissi gibi bir hissiyatım var.
En sık karşılaşılan ve TKE gelişimine yol açan travmalar tırnak veya kağıt kenarı ile oluşmaktadır.
TKE'nin özelliği kornea üzerinde oluşan bir zedelenme sonrası tam iyileşme sağlansa da belli bir zaman sonra hasta şikayetlerinin tekrar etmesidir. Travma oluşmaksızın eğer bazal membran bozukluğu mevcut ise yene TKE gelişebilmektedir.
TKE gelişimindeki asıl sorun kornea yüzeyini saran epitelin bir kısmında alttaki tabakaya zayıf yapışmasıdır. Epitel altında yoğun sinir uçları sonlanmaktadır. Eğer epitel açılır veya soyulursa açıkta kalan sinir uçları uyarılır. Sinir uçlarının uyarılması kendini yabancı cisim hissi, batma, yanma, ağrı, sulanma, ışık hassasiyeti gibi belirtilerle belli eder.
Belirti ve bulgular; TKE, genellikle uyurken veya uyanma sırasında ortaya çıkan ani başlangıçlı keskin göz batması veya ağrısı ile beraberdir. Hastalar gece uyurken uyanıp gözlerini açmaya çalıştıklarında keskin rahatsızlıktan bahsederler. Bu şikayetleri tekrarlayıcıdır. Epitel kopması veya erozyonu hızlı bir iyileşme göstererek şikayetlerin geçmesini sağlar. Doktor muayenesinde bu sebeple bir şey görülmeyebilinir. Hastanın daha önce geçirmiş göz zedelenmesi hikayesi tanıda yol göstericidir. Ayrıca mikroskopta büyük büyütme ve korneanın boyanması ile karakteristik epitel kistleri görülebilir. Daha geniş erozyon ve epitel gevşemelerinde ise hasta şikayetleri devam eder. Biomikroskopik muayenede de hastanın şikayetini yansıtan bulguları kolayca görmek mümkündür. Hastalığın ismi tekrarlayan kornea erozyonları olsa da muayenede erozyon yerine epitel gevşemesi görülebilir (Oruçoğlu F. Incidence and management of epithelial loosening after LASIK. Int Ophthalmol. 2012). Gevşek ve korneadan sallanan epitelin hareketi sinir uçlarını tahriş ederek keskin ağrılar oluşturur. Erozyon oluşan bölgede de epitel gevşektir. Eğer epitelde gözle görünür erozyon ve gevşeme olmaz ise korneaya hafif dokunma ile epitelin gevşek bir biçimde yapıştığını fark etmek mümkündür. Boyanma ile aynı bölgede kornea düzensizliğini ve boya göllenmesini de görmek mümkündür. Özellikle travma hikayesi olmayanlarda altta yatan bazal membran anormallikleri ve Bowman tabakası distrofilerinin olup olmadığı araştırılır.
Tedavi; Tedaviye hastalığın tipine ve şiddetine göre karar verilir. Lubrikantlar, merhemler, göz kapama, tuzlu su, bandaj kontak lensler tedavi seçenekleri arasındadır. Belirgin vakalarda genellikle kopmuş epitel korneadan soyulur, stromal iğneleme işlemi uygulanır ve bandaj kontak lens takılır (anterior stromal puncture). Dirençli vakalarda diğer bir seçenek fototerapötik keratektomidir (PTK).
