Nobel Tıp Ödülü’nü vücudun oksijene tepkisini araştırıp kanser araştırmalarına katkı sağlayan üç bilim insanı kazandı
2019 yılı Nobel Tıp Ödülü sahiplerini buldu. ABD'li araştırmacılar Gregg L. Semenza, William G. Kaelin Jr. ve İngiliz araştırmacı Sir ünvanlı Peter J. Ratcliffe ödülü almaya layık görüldü. Üç bilim insanı, hücrelerin farklı oksijen değerlerine verdiği tepkiler alanında yaptıkları çalışmalar ile ödülü paylaştılar. Ödül açıklamasında, "Oksijenin önemi yüzyıllardır biliniyor ancak hücrelerin oksijen seviyesindeki değişikliklere nasıl adapte olduğunun bilgisine insanlık vakıf değildi. Bu yıl Nobel Ödülü hücrelerin oksijen miktarındaki değişikliğe verdiği tepkileri ortaya çıkaran moleküler mekanizmaları ortaya çıkartan çalışmalara layık görüldü" ifadeleri kullanıldı.
EPO geni
Gregg Semenza, vücudun daha fazla kırmızı kan hücresi üretmesini sağlayan ve DNA’yı bir takım bölümlere ayrıştırarak vücudun düşük oksijen seviyesine uyum göstermesini sağlayan EPO adı verilen bir gen üzerinde çalıştı.
Daha sonra Semenza, Peter Radcliffe ile beraber bu bilgiyi oksijeni algılayan mekanizmanın bütün insan dokularında olduğunu bulmak için kullandı.
Kaelin ise bir başka geni bularak bunun hastalarda bazı kanserlere daha yatkın olmalarını sağlayan bir genetik bozukluğa yol açtığını keşfetti. Bu gen vücudun kanser başlangıcını önleme yeteneğini olumsuz etkileyerek kanser hücrelerinin düşük oksijen seviyelerine cevap verme şeklini etkiliyor.
Üç bilim insanının çalışması, düşük oksijen seviyelerinde vücudun egzersiz sırasında nasıl yanıt verdiği ve yüksek rakımda yaşama nasıl adapte olduğu gibi konulara ışık tuttu.
Referans:
1- https://www.ntv.com.tr/saglik/2019-nobel-tip-odulu-sahiplerini-buldu,Hwge8MDrSU2YUe4Z8fhFRg
2- http://molekulerbiyolojivegenetik.org/nobel-tip-odulunu-vucudun-oksijene-tepkisini-arastirip-kanser-arastirmalarina-katki-saglayan-uc-bilim-insani-kazandi/
