PSİKOLOJİ YÖNETİMİ BÖLÜM 9
Bölüm 9
•E-Y-Ç ve Çocuklar
•Çocuklara yardım etmenin en iyi yolu, ebeveynlere yardım etmektir. Eğer ebeveynler çocuklarının yaptıklarını beğenmiyorsa, değişmesi gereken yalnız çocuklar değildir. Zira uzmanlar, ebeveynlerin yapabileceklerini yapamazlar.
•Değişim tek yönlü olduğunda iletişim zorlaşır. Bu nedenle çocuğu için psikiyatrik bir tedavi ihtiyacı gören ebeveynler, kesin ve kalıcı bir değişim için kendi ellerini de taşın altına koymalı; değişime açık olma sorumluluğunu almalıdır.
•Kendi Yetişkin’ini geliştirip çocuklarının Yetişkin gelişimini desteklemek ve güçlendirmek, aile içi iletişimin ve ‘bütün’ bir çocuğun temel zorunluluğu olarak ebeveynin görevidir.
•Okul Çağındaki Çocuk
•Anaokulunun ilk günündeki bir çocuğun tam 25.000 saatlik bir kayda sahiptir. Bu kayıtların bir kısmını Ebeveyn, bir kısmını Çocuk oluşturur. Eğer problemlerini OK değilim yoluyla çözmüyorsa, hemen cevaplarına tıklayabileceği ve parlak fikirler üretebileceği muhteşem bir bilgisayarı vardır.
•Bu ‘parlak’ çocuk sevilmiş, Yetişkin yapısına güvenmeyi ve onu kullanmayı öğrenmiş ve Ebeveyn yapısının OK olduğunu bilen, OK olmadığını hissettiğinde bile OK kalabilen bir çocuktur. Yetişkin yapısının uzlaşma sanatını nasıl kullandığını öğrenecek, başarılı bir biçimde problemlerin üstesinden gelmek için güvene sahip olacak ve kendisi ile ilgili iyi şeyler hissedecektir.
•Diğer uçta ise, 25.000 saatlik kayıtlarında ahenksiz, kulak tırmalayıcı denetleme seslerinin, yavaş ritimli eleştiri ve OK değilsin’in çalındığı, utangaç ve içe kapanık bir çocuk bulunmaktadır. Onun da muhteşem bir bilgisayarı vardır fakat kullanabileceği yer çok azdır.
•Eğer bir çocuk bilgisayarını kullanamıyorsa, muhtemelen ya kullanan birini hiç görmediği ya da ona nasıl kullanacağını öğretebilecek biri olmadığı içindir. Eğer okulda yeteri kadar başarılı değilse, eksiklikleriyle ilgili şikayetini ‘ben aptalım’ şeklinde ifade edecek, ebeveynlerinin duruma bakışı da ‘yeteri kadar çalışmıyor’ olacaktır.
•Temel problem, ben OK değilim/sen OK’sin pozisyonunun ciddiyetidir.
•Tedavide/Terapide Ergenlik Öncesi Çocuklar
•Ergenlik çağı, öncesi bazı ebeveynler tarafından ergenlik hormonlarının öncesindeki son durak olarak görülmektedir. Çocuk ve ebeveyn arasındaki hali hazırda zor olan ilişki daha karmaşık hale gelecektir.
•Bu dönem çocukların, okulda ve sosyal ortamlarında, kendi dünyalarıyla ilgili yeni fikirlere en çok maruz kaldıkları dönemdir.
•Çocuk yapısı, ilişkisellik, tutarlılık, sevilme, fark edilme, onaylanma ve destek yoluyla sağlanacak bir güvenliğe ihtiyaç duymaktadır. Bazı çocuklar bu güvenliği sağlamanın en iyi yolu olarak uyum sağlama ve iş birliğini görürler.
•Sevilmeyi bu şekilde öğrenmemiş çocuklar da üç yaşlarında kullandıkları dışa vurma, test etme, yarışma, kaytarma, çalma ve baştan çıkarma gibi müdahaleci teknikleri kullanmaya devam edeceklerdir. Bu teknikler –çocuğun, zekasını bu teknikleri mükemmelleştirmeye adadığı düşünülürse- ailevi düzeni bozabilirler.
•Pek çok ebeveyn, ergenlik öncesi dönemde bulunan çocuklarına dört yaşında nasıl davranıyorlarsa yine öyle davranmaya devam eder. Çünkü katı ebeveyn kontrolünü sürdürmeyi isterler ve çocuklarının zamanla nasıl değiştiğini ve Yetişkin yapılarını kullanabilme yeteneğinin ne kadar arttığını görmezler. Buna rağmen çocuk, içindeki Yetişkin ile içsel kontrolü öğrenir.
•Çocuk’un artık bir Yetişkin’i olduğunun ve artık ‘küçük aptal bir çocuk’ olmadığının anlaşılması, aile içi transaksiyonlardaki anlaşmazlıkları ciddi boyutlarda yok etmektedir.
•Evlatlık Çocuk
•Çocuğa evlatlık verildiğinin, Yetişkin yapısı transaksiyona girecek hale gelmeden olabildiğince erken söylenmesi zorunluluğu, evlatlık veren kurumların standart olarak belirttikleri bir durumdur.
•Çocuğun bütün bunlardan çıkardığı sonuç farklı olduğudur. Çocuğun OK değil durumuna girmesinin yolu, neler olup bittiğini anlayacak duruma gelinceye kadar sorularının kafasını karıştırmayacak şekilde ertelenmesi ve sevildiğinin bolca hissettirilmesidir. Bu sayede çocuk, gerçeği öğrendiğinde neden evlat edinildiğinin söylenmesinin ertelendiğini anlayabilecek güçlü bir Yetişkin’e sahip olacaktır. Çocukların ciddi bir stres yaşadığı her durumda olduğu gibi bu durumda da, eğer çocuklara yaşadıkları karışık duygulardan çıkarak, kendi gerçekliklerini ve yollarını bulmalarına yardım edecek bir Yetişkin yapıları olduğunu fark etmelerine yardımcı olursak, kendilerini geçmişin karışıklıklarından kurtarma ihtimalleri hala olacaktır.
•Hırpalanmış Çocuk
•Hırpalanan çocuk, cinayet için programlanmış gibidir. Bu çocuklar, yaralanan ve hatta kemikleri kırılacak şekilde zalimce şiddet gören çocuklardır.
•Çocuk yapısında kayıtlı olanlar korku, dehşet, nefret gibi yıkıcı duygulardır. Bu noktada psikopat bir ben OK’im/sen değilsin’e doğru bir gidiş vardır.
•Ebeveyn’inde kayıtlı olan ise zalim olmak için alınmış müsaade, öldürmek olmasa bile nasıl zalim olunacağıyla ilgili ince noktalardır. Bu kişi ileriki hayatında, stresli bir durum altındayken bu kayıtlarının ortaya çıkmasına izin verebilir.
•Kesin olarak kaydedilen şudur: hiçbir şey işe yaramazsa vur! Artık en sonunda başvurduğu nokta ise şiddettir.
•Gelişim Bozukluğu Olan (retarded) Çocuklara E-Y-Ç Öğretmek
•Bütün çocukların OK değil yükü altında mücadele ettiklerini fark ettiğimizde, gelişimsel bozukluğu olan çocuklar için bunun nasıl bunaltıcı ve ezici bir yük olduğunu anlamaya başlıyoruz.
•Çocuk sadece OK değilim’i hissetmekle kalmaz, aynı zamanda zihinsel yeti olarak da diğer çocuklara göre OK olmadığını hisseder. Kendisine olan güveninin az olmasının altında yatan sebep engeller ve bozukluklarla ilgili diğer insanlardan aldığı tepkilerdir.
• Diğer çocuklarla rekabete girdiğinde bu pozisyonu her seferinde yeniden doğrulanır ve içinde kaynayan duyguları dışa vurmasıyla problem daha da artar. Aslında sahip olduğu arızalı bilgisayarı kullanmakta güçlük çekmektedir çünkü OK değilim’in doğrulayıcı ve ezici etkileriyle bilgisayar daha çok arızalanmaktadır.
