Sahte kesinlik

Karmaşık sistemler üzerine çalıştığınızda kazandığınız önemli bir yetkinlik, kesin olmayanı fark etmeye başlamanız değil, sahte kesinliği, gerçek ve güçlü olanından ayırabilmeyi öğrenmenizdir.

Karmaşık bir sistemin ölçeğini orantısal olarak büyütmeye başlarsanız, emin olabileceğiniz şey sadece yeni bir takım ani davranışların ortaya çıkacağıdır. Bu davranışların ne olacağıyla ilgili hiç bir fikriniz olmayacaktır.

Ölçek problemine örnek olarak 3-4 kişinin çalıştığı bir şirketin 10.000 kişilik bir yapıya büyümesini alabiliriz. Şirketin ilk yıllarında, çalışan sayısının azlığı nedeniyle herkes elini taşın altına koyarak birbirlerini destekleme davranışını sergileyecektir ki, bu kesinliği fark etmek için olumlu bir ortam anlamına gelmektedir. Ölçeğin artmasıyla oluşan yeni yapıda, kesinliğinden emin olabileceğimiz şey ilk yıllarda gözlemlediğimiz davranışların birçoğunun patolojik olanlarla yenileneceğidir. Telefonla destek almaya çalıştığım birçok müşteri hizmetlerinin çözümsüzlüğü çözüm olarak sunması bana hep bu karmaşık basit ilkeyi hatırlatır. Çözüm yaratmadıklarının farkında olmakla beraber, kendilerine söyleneni yapmaya devam ederler zira taşın altına ellerini sokmak için bir nedenleri yok gibidir.

Sahte kesinliği, gerçek olanından ayırabilmenin yolları, detaylara değil, ne yapmak gerektiğine odaklanmak, neyin yanlış gidebileceğini deneyimle öğrenerek nasıl cevap vermeyi bilmekten geçmektedir.  

İzleme 179

Gönderiye yorum yapabilmek için giriş yapmanız gerekmektedir! Giriş Yap