SES MÜHENDİSLİĞİ NEDİR ?
Bir ses mühendisi kimdir, ne yapar?
Anneniz size “Gel buraya” diye seslendiğinde sesin tonuna göre bunun şefkat mi yoksa tehlike mi içerdiğini anlarsınız. Ses ve duygu ile ilgili çok geniş ve karmaşık bir kütüphanemiz var. Müzikte de enstrümanların çalınma tarzı, o müziğin stili, mikrofonların yerleştirilme biçimleri, ses mühendisinin yaptığı ayarlar, hepsi birden belli bir his yaratacak şekilde bir araya geliyor.
Ses Mühendisliği Nedir? Ses Mühendisi Ne İş Yapar?
Popüleritesi hergün artarak devam eden mesleklerden biri de Ses Mühendisliği. Son dönemlerde çok konuşuluyor ama kimse tam anlamı ile ses mühendisliği hakkında net bilgiye sahip değil.
Ses mühendisi çalışma ortamları nasıldır?
Ses mühendisliği eğitimleri nerelerde veriliyor? Ses mühendisleri ne kadar para kazanıyor? Ses mühendisi olmak için ne gibi yetenekler yada özellikler gerektiriyor? Bu yazımda sizleri ses mühendisliği mesleği ile alakalı elimden geldiğince bilgilendireceğim. Ses Mühendisi öncelikle birçok dala ayrılıyor bunlardan bazıları şunlardır.
Kayıt MühendisiMix Mühendisi Mastering Mühendisi Konser Sistem Mühendisi Akustik Mühendisi Oyun ve Ses Tasarımcı Mühendisi Film,Dublaj Mühendisi
Görebileceğimiz gibi ses mühendisliği kendi içinde birçok meslek barındırmakta (Uzmanlık alanlarına ayrılmakta). Genel anlamı ile bir müzisyene “ses mühendisi” sıfatını yakıştırmak yanlış tanımlama olur çünkü ses mühendisi, arka planda hem teknik hem de müzisyen; aynı zamanda dinleyici bakış açısı ile destek sunabilmeye hazır olabilmektir.
Örnek: Bir kayıt mühendisi bir davul kayıt ederken hem müzisyen gibi, hem de bir dinleyici gibi düşünmek zorundadır. Sadece kayıt tuşuna basarak doğru sinyalleri alıp kayda yansıtmak yeterli değildir.
Öncelikle yapılacak olan işin tarzını iyi bilmek gerekir,
Dünya standartları ve ülke standartları neler?
Referans işlerde neler yapılmış? Kitle ne istiyor? Bunları çok iyi bilmek önemli! Herhangi bir kayıtta dinleyici gibi düşünüp tonlamasını, mikrofonlamasını ve tüm kayıt sistemini ona göre ayarlamak, tasarlamak ses mühendisini normal bir kayıtçıdan ayıran en önemli özelliklerden biridir. Biraz da çalışma ortamlarına göz atalım:
Ses Mühendislerinin Çalışma Ortamları
Çalışma ortamları yöneldiği alana göre oldukça değişkendir. Kabaca: saha ve studyo ofis ortamı olarak ikiye ayırabiliriz. Bunlar da kendi aralarında birçok bölüme ayrılmakta
Kayıt studyosu Mix Studyosu Mastering Studyosu Film Studyosu Konser Sistemleri Mühendisi Festivaller, Açık hava konserleri gibi açık alanlarında, akustik mühendisi ise stüdyo yalıtımı, ofis yalıtımı, cami yalıtımı, Konferans salonları vb. gibi alanlarda görülebileceği gibi yoğunlaşmış olduğunuz alana göre değişmekte.
Ses Mühendisi Olmak İçin Hangi Özelliklere Sahip Olmak Gerekir?
Öncelikle işimiz ses o yüzden duyu organlarımızın doğal olarak sağlıklı olması gerekiyor. Sadece stüdyo ortamının olmadığı ve her işte olduğu gibi bu meslekte de dezavantajların olduğunun bilincinde olmamız gerekmekte.
Birkaç örnek verecek olursak, bir tiyatro sahnesi için programa yetişmesi gereken acil bir iş gelmiştir ve zamanınız çok kısıtlı olsun. Eğer sektörde tutunabilmek istiyorsanız piyasada benim prensiplerim var ve bu saatler aralığında çalışırım, şu tarihte teslim ederim diyebilme lüksünüz yok.
“Neden yok?” diyecek olursak sizin gibi aynı işi yapan alaylı alaysız binlerce insan var. Biraz ses mühendisliğinin evrensel tanımından çıkıp Türkiye koşullarına göre tanımlamak istiyorum. Bu yüzden gelen her işi elinizden geldiğince yetiştirmek zorundasınız. Bu da beraberinde yorgunluk ve uykusuzluk getirmekte.
Peki büyük konserlerdeki tonmaister ve konser sistemleri mühendisleri ne yapsın? SoundCheck ile başlayan gün daha sonrasında çıkan aksaklıklarla beraberinde uykusuzluk… Bazen 1 hafta süren festivaller yada sanatçı turnelerinde günde 1-2 saat uykuyla çalışan arkadaşlarda mevcut. Medyaya yansıdığı kadarı ile artistik karışık bir mixer görüntüsünden ibaret değil 😉
Ses Mühendisleri Ne Kadar Para Kazanıyor?
Gelelim herkesin merak ettiği ses mühendislerinin ne kadar para kazandığı konusuna yine en başta üzerine basa basa söylediğim gibi yönelmiş olduğunuz sektörle doğru orantılı.Kişi kendi girişim bilgi ve becerisiyle alakalı olduğundan net bir rakam vermek yanlış olur.
Kendisini geliştirmiş iyi bir ses mühendisi başlangıç olarak ortalama asgari fiyatın 2-3 katı diyebiliriz her ses mühendisi bu fiyatlara başlangıç yapabilir diyemeyiz sadece kendini geliştirmiş girişken ve işi beğenilen yöneldiği alana göre değişkenlik gösteren bir ortalama tutardır.
Sizlere önerim eğer gerçekten ses mühendisi olmak istiyorsanız en başta dikkat etmeniz gereken tecrübe sahibi olmuş sektörde olan insanlardan destek almak.Sektörde aktif çalışan bir ses mühendisi ile tanışıp birkaç gün yanında bir asistan gibi beraber vakit geçirmek bu yöntem ile daha seçim yapmadan ilerde nelerle karşılaşacağınızı siz uygun bir meslek olup olmadığını önceden görmüş olacaksınız.
Bu araştırmalar sonucunda meslek için hala uygun aday olduğunuzu düşünüyorsanız ülkemizde ses mühendisliği eğitimi veren devlet tarafından tanınmış denetlenen bir kuruluş bulunmamaktadır. Bazı devlet üniversitelerinde müzik teknolojileri eğitimi verilmektedir bu tür yerleri de araştırabilirsiniz.Ya da sizleri alaylı olarak sektörden yetiştirilmeye yönlendirebilir veya direk parasını ödeyip yurtdışında eğitim almanızı söyleyebilirim.
A.T.U | Ahmet Turan Uluç | Ses Mühendisi
