Ağız Ve Diş Bakımına Genel Bakış
Ağız vücudun en önemli bölümlerinden birdir. Dişler, insan vücudundaki en sert yapı olup sadece çiğnemede değil aynı zamanda konuşmada da büyük rol oynar. Bu nedenle, bize sağlıklı ve uzun seneler hizmet edebilmesi için ağız bakımına özen göstermemiz gerekir.
Ağız ve diş hastalıkları bireyin yaşam kalitesi üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir ve aynı zamanda dünya çapında sağlık sistemleri için büyük bir yük oluşturmaktadır.
Diş ve ağız bakımı için neler yapmalıyız?
Sadece diş fırçalama yetiyor mu?
Öncelikle diş ve ağız bakımı için kullanılan ekipmanlar; diş ve dil fırçaları, diş macunları, floss (diş ipi) ve ara yüz fırçaları, ağız çalkalama suları ve oil pulling'dir.
Diş ve Dil fırçaları
Diş fırçaları manuel ve şarjlı olmasının yanı sıra, kıl tipine göre de (sert, orta sert ve yumuşak) farklılıklar gösterir. Diş fırçası seçiminde dikkat etmemiz gereken bazı noktalar vardır: küçük fırça başlığıve iyi tasarlanmış fırça kılları ağzınızda erişilmesi zor bölgelere ulaşmanıza yardımcı olur.Yumuşak kıllara sahip diş fırçası diş yüzeyindeki plak birikimini dişleriniz ve diş etlerinize zarar vermeden uzaklaştırmaya yardımcı olur.Diş fırçasının sapı (kaymaz saplı veya esnek boyunlu), baş biçimi (sivri veya dikdörtgen) ve kılların biçimi (dalgalı, düz veya konik biçimli) söz konusu olduğunda, sizin için en rahat olanı seçin. En iyi diş fırçası, ağzınıza en iyi uyan ve tüm dişlere en rahat ulaşmanızı sağlayan diş fırçasıdır. Şarjlı diş fırçaları titreşimli hareketler ve model farkına göre devir sayısının yüksek olmasına dayanarak manuel diş fırçasına nazaran aynı sürede daha fazla alan temizler. Manuel diş fırçasını etkin kullanamayan hastalarımıza şarjlı diş fırçası önermekteyiz.
Diş fırçalama yöntemi
Çok sayında diş fırçalama tekniği vardır. Günümüzde “Modifiye Bass Yöntemi” kabul edilmektedir. Öncelikle azı dişlerinden başlanarak dişlerin okluzal (çiğneme yüzeyi), palatinal veya lingual (iç yüzeyi) ve bukkal yüzeyine (yanak yüzeyi) diş fırçası, diş ve diş eti arasında 45 derecelik açı oluşturacak şekilde konumlandırılarak dairesel hareketlerle fırçalanır ve ön dişlere doğru fırça getirilerek kesici dişlerin her yüzeyi fırçalanır.
Dil temizliği
Dil ve ağız bakterilere oldukça müsait bir bölge olduğundan dil bakteri oluşumuna müsait bir organdır. Fakat dil temizliği büyük oranda ihmal edilir. Dil, temizlenmediğinde ağız kokusu ve dişlerde çürük oluşumunda büyük bir etken oluşturur. Dilinizimi bütünbölgelerini görebileceğin şekilde dişarı çıkarın ve fırçayla içten dışa doğru fırçalayın.
Diş macunuları
Diş macunları evde gerçekleştirilen hijyenin ayrılmaz bir parçasıdır. Mekanik yolla plak uzaklaştırılmasının etkinliğini arttırdığından dolayı çürük oluşumu ve periodontal (diş eti) hastalıkların önlenmesi ve oral hijyenin sağlanması için önemli rol oynamaktadır. Her diş macununun içerisindeki abraziv maddeler önemli yer tutmaktadır. Diş hekimlerinin tavsiyesi florürlü diş macunlarının kullanılması yönündedir.
Dental Flosslar (diş ipi) ve Ara Yüz Fırçaları
Diş ipleri oral hijyenin ayrılamaz parçasıdır. Diş ipi, fırçanın ulaşamadığı diş ara yüzeylerinden kolaylıkla gıda parçalarının uzaklaştırılıp bakteri üremesini önlemektedir. Dolayısıyla sağlıklı diş etleri için çok önemlidir. Diş iplerinin yanı sıra aynı fonksiyonu ara yüz fırçaları ve ağız duşları görmektedir. Ara yüz fırçaları genellikle farklı kalınlıkta olmaktadır ve diş hekimleri uygun olan ara yüz fırçasını muayene sonrası reçete etmektedir. Ağız duşları basınçlı su vasıtasıyla fırçanın ulaşamadığı aralara ulaşarak temizliği sağlar. Doğal dişlerin yanı sıra protetik tedavi sonrasında da hastalarımıza köprü protezlerinin diş eti bölgelerini ağız duşları yardımıyla temizlemelerini önermekteyiz. Ayrıca çocuklar günde bir kez anne-babalarının yardımıyla dişlerini diş ipi ile temizlemelidir.
Ağız çalkalama suları
Ağız çalkalama suları oral bakımın son tamamlayıcı yöntemi olup fırçalama sonrası ferahlık ve kalan bakterileri yok etmek için kullanılır. Genellikle alkolsüz olanları tercih etmenizi öneriyoruz.
Oil pulling (yağ çekme)
Eski zamana dayanan bu yöntem, günümüzde yeniden uygulanmaya başlamıştır. Bu yöntemde hindistan cevizi yağı, susam yağı veya zeytin yağı kullanılmaktadır. Ağzımızda yaklaşık 700’den fazla bakteri bulunmaktadır ve yapılan araştırmalar oil pulling uygulama sonrası ilk haftada bile bakteri ve plak birikimin ciddi oranda azaldığını göstermektedir. Kötü koku, çürük oluşumu ve diş eti rahatsızlıklarında yardımcı olmaktadır. Yağlar sabah aç karnına 10-20 dakika arası ağızda çalkalandıktan sonra atılır ve daha sonra dişler fırçalanmalıdır.
Kaynakça
Beals D, Ngo, Feng Y, Cook D, Grau D.G, Weber D.A Development and laboratory evaluation of a new toothbrush with a novel brush head design. J Dent. 2000.13: 5A-13A
Petersen PE, Bourgeois D, Ogawa H, Estupinan-Day S, Ndiaye C. The global burden of oral diseases and risks to oral health. BullWorld Health Organ. 2005; 83: 661
Department of Health. Choosing better oral health: an oral health plan for England. London: Department of Health;2005.
Australian Institute of Health and Welfare. Australia’s health2006. AIHW Cat. No. AUS 73. Canberra: AIHW; 2006Efstratiou M, Papaioannou W, Nakou M, Ktenas E, Vrotsos IA, Panis V. Contamination of a toothbrush with antibacterial properties by oral microorganisms. J Dent, 2007; 35 (4): 331-7.
Paraskevas S, Versteeg PA, Timmerman MF, Van der Velden U, Van der Weijden GA. The effect of a dentifrice and mouth rinse combination containing amine fluoride/stannous fluoride on plaque and gingivitis: a 6-month field study. J Clin Periodontol 32: 757 – 764, 2005.
White DJ, Barker ML, Klukowska M. Invivo antiplaque efficacy of combined antimicrobial dentifrice and rinse hygiene regimens. Am J Dent 21:189–196, 2008.
Asokan S1, Rathan J, Muthu MS, Rathna PV, EmmadiP; Raghuraman; Chamundeswari. Effect of oil pulling on Streptococcus Mutans Count in plaque and saliva using Dentocult SM Strip Mutans test: a randomized, controlled, triple-blind study. J Indian Soc Pedod Prev Dent. 2008 Mar;26(1):12-7
Kaushik M1, Reddy P1, Sharma R1, Udameshi P2, Mehra N1, Marwaha A1.The Effect of Coconut Oil pulling on Streptococcus Mutans Count in Saliva in Comparison with Chlorhexidine Mouthwash. J Contemp Dent Pract. 2016 Jan 1;17(1):38-41.
