Şimdi sen Kültürlü müsün ?
Şimdi Sen Kültürlü müsün?
Kültürlü insan nasıl olunur? Kim Beş Yüz Bin İster yarışmasındaki soruların cevaplarını bildiğimiz kadarı mı kültür seviyemiz? Çatalı bıçağı sağa sola mı koymalıyız? Kültürlü olmak için ne yapmamız gerek?
Çok kitap okumak mı gerek kültürlenmek için yoksa kültür mantarı mı yemeliyiz? Bu kültür nasıl bir şey ki, insanlar birbirini kültürsüz buluyor. Kimse kimsenin kültürünü beğenmiyor. Kültürsüz olmaktan utanıyorum. Yeri geliyor insanlar kültürlü olduğumu, bazı hareketlerimin benim gibi kültürlü bir insana yakışmadığını söylüyorlar. Kültürsüz insana neden yakışıyor? Bilmeden edindiğim kültürüme nelerin yakışıp, nelerin yakışmayacağını nasıl öğrenebilirim ben peki? En kültürlü insan modelini nasıl yaratabilirim kendimde? Anladım ki Çok kültürlü olmam gerek. Yadırganmamak için bütün kültürlere aşikâr olmam gerek. Ülkemdeki kültür anlayışını bile anlayamadım, kafam çok karışık aslında. Köydeki okul okumamış insanın, şehirdeki uyumsuz davranışlarına kültürsüz insan diyoruz. Bizim modern kültürümüze de köydeki yaşayanlar da soytarılık diyorlar. Hangisi olmamız gerek? Hadi kırsaldaki yaşamı benimsedim, şehir yaşamını da kavradım diyelim, bu sefer de Avrupa ülkelerine ya da Amerika, Kanada gibi ülkelere gittiğimde kültürümle alay ediyorlar. Mesela kültürümü beğenmeyen bir okurum, arabaya yeşil, yayaya kırmızı ışık yanmasına rağmen, kendine kırmızı yanmasına rağmen karşıya geçiyor hakkını beklemeden, bu da trafik kültürsüzlüğünü gösteriyor. Peki, ben “Sizin gibi kültürlü bir insana bunu yapmak yakışmıyor?” dediğimde, bu arkadaş kültürsüz mü oluyor? Trafik ışıkları ile büyümüş bir insan bunu yaparken, köyünde trafik ışığı olmayan köylümüz traktörün yüküne göre beklerken, yüksüz traktör yaya vatandaşa yol verirken bu kültürü nereden alıyor peki? Bakıyorum da birinin bir tarafı kültürlü, öbürünün öbür tarafı kültürlü, birbirini eleştiren insanların hep bir tarafı kültürsüz mü? Bu yazıyı okuyan okurum sen kültürlüsün muhtemelen, okuyan insan kültürlüdür diyebiliyorum.
Sana göre kültür nasıl bir şey? Bir kabilenin kültürsüz kılındığı modern yaşamımızda, biz onların yaşamında kültürlü müyüz acaba? O zaman ebedi kültür denilen bir şey yok aslında, hepimiz ötekinden kültürlüyüz, yani bu kültür imkâna bağlı bir şey de değil aslında, imkânı olup kültürsüz hödüklerle dolu etrafımız. Kültürü yaratan bizler iken yarattığımız kültüre tabi olmayanları kültürsüzlük ile suçlamalı mıyız? Şimdi pop müzik kültüründe giyinenin kılık kıyafeti bize doğru gelirken, iç Anadolu’da yaşayan bir aileden de aynı şeyi beklemek kültürsüzlük etmek mi kültürlü bireyler olmak mıdır? Dini kültürlerimizde de durum aynı. İneğe tapan birinin kültürü sana ne kadar komik geliyorsa, senin görünmeyen bir dine tapınman da ona komik gelecektir. Yemek kültürü için de aynı şey geçerli. Köpek eti yiyen, böceklerle beslenen bir insanın yemek kültürü sana ne kadar kültürlü geliyorsa, senin de bir insanın tapındığı ineği yemen o kadar kültürlü gelecektir onlara. Ya da bir kabilenin çıplak gezmesini yadırgarken, çıplaklığı özgürlük ilkesi edinmen kadar ironiktir bu kültür aslında.
Bana göre kültürün açılımı aynen şöyle: Kapını çalan kapıcına iç çamaşırı ile kapıyı açmak anormal karşılanırken, plajda bikini veya mayo ile güneşlenirken kapıcınla karşılaşmanın normal olmasıdır
