VİTİLİGO (ALACA HASTALIĞI YA DA ALA HASTALIĞI) ve HÜCRE TEDAVİLERİ
VİTİLİGO (ALACA HASTALIĞI YA DA ALA HASTALIĞI) NEDİR?
Vitiligo, deride renk kaybı oluşmasıyla beyaz lekelerin görüldüğü kronik seyreden bulaşıcı olmayan dermatalojik bir cilt hastalığıdır. Latince "vitelius" kelimesinden gelen vitiligo, halk arasında alaca hastalığı ya da ala hastalığı olarak da bilinmektedir. Cilt de süt beyazı rengine sahip beyaz leke ve yamaların oluşmasına neden olan deri hastalığı, farklı yaşlarda ortaya çıkabiliyor. Her bireyde farklı boyutlarda görülürken vücudun her bölgesinde ortaya çıkabilmektedir.
Ciltte oluşan bu lekeler deriye rengini veren melanosit hücrelerinin görevini yerine getirememesinden kaynaklanmaktadır. Sıklıkla genç yaşta görülmeye başlayıp tedavi edilmez ise ciltte artış gösterebilmektedir. Dünyada her 100000 kişinin 1-2 sinde görülmektedir.
VİTİLİGO HASTALIĞI İLE NEDEN KARŞILAŞIRIZ?
Vitiligo genellikle tahriş, travma ve güneş yanığı sonucunda görülebileceği gibi, kompleks bir kalıtsallık da gösterebilmektedir. Genetik bir hastalık olmakla beraber vitiligolu bir bireyin ailesinde de %35 ihtimalle hastalık gözlenebilir. Oluşum mekanizmasında vücudumuzda cilt ve kıllarımıza renk veren hücreler olan melanositleri hedef alan sitotoksik T hücre dediğimiz savunma sistemi hücrelerinin gelişimine ve bu hücrelerin melanosit hasarına ve ölümüne neden olduğu düşünülmektedir. Tam oluşum nedeni bilinmemektedir.
Ancak:
Otoimmün (vücudun savunma sistemi hücrelerinin melanositlere saldırması),
Genetik yatkınlık,
Biyokimyasal faktörler,
Psikolojik ve sinirsel mekanizmalar
başlatıcı etken olarak düşünülmektedir.
VİTİLİGO VÜCUDUN NERELERİNDE GÖRÜLÜR?
Vitiligo sıklıkla yüz, eller, göğüs uçları, koltuk altları, göbek, kalça, kasık, dizler, genital alan ve makat çevresinde beyaz lekelerin oluşumu ile seyretmektedir. Yüz bölgesinde göz ve ağız çevresi ilk belirtilerin görülebileceği alanlardır.
VİTİLİGOLU ALANLARDA BRONZLAŞMA OLUR MU? GÜNEŞTEN KORUNMALI MIYIZ?
Sağlıklı cilt bölgeleri güneşe maruz kaldıklarında bronzlaşmaya başlar; fakat vitiligolu bölgelerde melanosit kayıpları gerçekleştiğinden dolayı bronzlaşma gerçekleşmez. Ayrıca vitiligolu bölgelerde güneş yanığı daha kolay gerçekleşerek ciltte lokal pembeleşmeler gözlenir. Bu nedenle güçlü güneş koruyucu kremlerle korunulması şarttır.
VİTİLİGOLU ALANLARDA KILLARIMIZ NEDEN BEYAZLAR?
Melanosit kaybından dolayı vitiligonun olduğu alanlardaki kıllar sıklıkla beyazlaşır. Tedavi ile birlikte ciltle beraber kıllarda normal rengine döner.
VİTİLİGO TANISI NASIL KONULUR?
Vitiligo tanısı, muayenede beyaz lekeler görüldükten sonra wood ışığı ile beyaz leke ve normal görünen deri alanlarının incelenmesi ile konulabilir. Vitiligoda, wood ışığı muayenesi ile beyaz lekelerin belirginliğinin artar, hatta normal görünen deride de wood ışığı ile beyaz lekeler ortaya çıkabilir. Çoğunlukla muayene ve wood ışığı incelemesi tanı koyulmasında yeterlidir. Bazen deri biyopsisi ile patolojik tanı koymak da gerekebilir. Diğer otoimmun hastalıkların varlığını araştırmak için genetik ve kan testleri yapılabilir.
VİTİLİGO BULAŞICI BİR HASTALIK MIDIR?
Vitiligo, deride renk kaybı oluşmasıyla beyaz lekelerin görüldüğü kronik seyreden bulaşıcı olmayan dermatolojik bir hastalıktır.
VİTİLİGO’DA TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Fototerapi, fotokemoterapi, topikal immunmodülatör kremler, vitamin D3 analogları, excimer lazer gibi tedaviler kullanılmakta; fakat özellikle fototerapi ve fotokemoterapi UV ışık kullanılan tedavi yöntemlerinde aşağıdaki yan etkiler gözlenmektedir. Ayrıca bu tedavilerde yanıt oranı %20’lerde kalmaktadır.
HÜCRE TEDAVİLERİ
Standart olarak kullanılan tedavilerde düşük geri dönüş oranı ve ciddi yan etkilerden dolayı Genkord olarak Hücresel Tedavileri önermekteyiz. Hücresel tedaviler 2 yöntem ile gerçekleştirilmektedir:
YÖNTEM 1: EPİDERMAL HÜCRE SÜSPANSİYONU
Hastanın vitiligolu olmayan cilt bölgesinden alınan biyopsiden, epidermal bölge ayrıştırılır. Epidermal bölge enzimatik olarak hücrelerine ayrılır ve büyüme faktörleri ile birlikte süspansiyon oluşturulur. Süspansiyondaki hücre sayısı, canlılık analizi ve sterilite testleri gerçekleştirilir. Tedavi günü vitiligolu bölgelerin epidermal tabakası dermabrazyon tekniği ile kazınır ve bölgeye sağlıklı bölgeden elde edilen hücre süspansiyonu uygulanarak tegaderm ile kapatılır. Tedavi edilen bölge güneş ışığından korunmalıdır.
YÖNTEM 2: KERATİNOSİT/MELANOSİT KO-KÜLTÜR
Hastanın vitiligolu olmayan cilt bölgesinden alınan biyopsiden, epidermal bölge ayrıştırılır. Epidermal bölge sağlık bakanlığı olaylı GMP laboratuvarımızda enzimatik olarak hücrelerine ayrılır ve melanosit ve keratinosit kültürü olmak üzere iki ayrı hücre kültürü yapılır. Vitiligolu bölgenin alanı hesaplanarak her uygulama için cm2 başına 50x103 melanosit, 2x106 keratinosit olacak şekilde 60 gün içinde hücreler çoğaltılır ve özel koruyucu solüsyon içinde süspansiyon oluşturularak uygulama gününe kadar -196°C tanklarımızda saklanır. Uygulama günü saklanan hücreler çözülerek yıkama işlemi gerçekleştirilir. Yıkanan melanosit ve keratinosit hücreleri uygun miktar ve oranda karıştırılarak çeşitli büyüme faktörleri ve koruyucu proteinler içeren bir solüsyon ile melanosit/keratinosit süspansiyonu oluşturulur. Tedavi günü hücre süspansiyonu ile hastanın kendi PRP’sinden özel bir teknik ile oluşturulan jel karıştırılarak bioaktif bir komponent oluşturulur. Vitiligolu bölgelerin epidermal tabakası dermabrazyon tekniği ile kazınır ve bölgeye bioaktif komponent uygulanarak tegaderm ile kapatılır. Tedavi edilen bölge güneş ışığından korunmalıdır.
TEDAVİNİN ETKİLERİ NE ZAMAN ORTAYA ÇIKAR?
Bu yöntemde sayısal olarak çoğaltılan canlı otolog melanosit ve keratinosit hücreleri hastada doğrudan hedeflenen bölgeye enjekte edilerek, burada sağlıklı melanosit ve keratinosit hücrelerinin geri kazanımını sağlar. Geri kazanılan sağlıklı hücreler melanosit hücre pigmentlerinin tekrar işlevsel hale gelmesini amaçlayarak kaybedilen doku renginin eski sağlıklı haline dönmesini sağlar. Son bulgular en az 12 aydan 48 aya kadar ölçülebilir bir iyileşme olduğunu göstermektedir. Bu çalışmalarda histolojik analizler sağlıklı melanosit ve keratinosit hücre uygulamasının tedavinin seyrini olumlu etkilediğini ve bununla birlikte hücre yoğunluğunu da artırdığını kanıtlamaktadır.
VİTİLİGO HÜCRE TEDAVİSİNİN YAN ETKİSİ VAR MIDIR?
Bu uygulamada otolog (kişinin kendi) melanosit ve keratinosit gelişiminde hastanın kendi serumu kullanıldığı için herhangi bir yan etkisi yokt
